Rishton – Buyuk ipak yo‘lida joylashgan Farg‘ona vodiysidagi eng qadimiy shaharlardan biri. U noyob sirlangan sopol buyumlar ishlab chiqarish boʻyicha eng yirik markaz sifatida tanilgan. Shahar Oʻzbekiston Respublikasining sharqida, Toshkentdan 270 km, Fargʻonadan 50 km uzoqlikda joylashgan. Hozirgi Rishton hududida olib borilgan arxeologik qazishmalarda eramizdan avvalgi II-I asrlarga oid kulolchilik buyumlarini kuydiruvchi pechlar joylashgan hunarmandchilik xonalari topilgan. Bu hunarmandchilik Rishtonda aholi punkti barpo etilishi bilan vujudga kelgan. Rishton haqida birinchi yozma manbalar IX asrga toʻgʻri keladi.
Rishtonning sopol buyumlari va idishlari nafaqat O‘zbekistonda, balki butun dunyoda mashhur. Rishton sopol buyumlari mahalliy qizil loydan tayyorlanadi. Noyob moviy sir “ishqor” tabiiy mineral pigmentlar va shumtol oʻsimliklaridan qoʻlda tayyorlanadi. Ularda koʻk, feruza va och havo rang ranglar ustunlik qiladi. Ushbu san’at turini sevuvchilarning hammasi ham qoʻrgʻoshinli boʻyash texnologiyasi aynan shu yerda paydo boʻlganligini bilishmaydi. Markaziy Osiyoning boshqa kulolchilik markazlari orasida Rishton mahsulotlarning shakl va bezaklarining boyligi va rang-barangligi bilan ajralib turadi. Bugungi kunda, yuzlab yillar oldingi kabi, sopol buyumlar qoʻlda boʻyaladi. Naqshdagi har bir shakl oʻziga xos ma’noga ega.
Sirli kulolchilik maktabining asoschisi va Rishton kulollarining birinchi oqsoqoli IX asrda yashagan buyuk kulol Hasan Kulol ar-Roshidoniiy boʻlgan. Bugungi kunda Rishtonda kulolchilik hunarini yuqori saviyada egallagan 100 dan ortiq kulolchilik ustalari bor. Hech bir usta, hatto bir xil turdagi mahsulotlarda ham, shakli yoki bezaklarini takrorlamaydi.
Mahalliy hunarmandlarning noyob mahsulotlari turli xalqaro ko‘rgazmalarda mukofotlarga sazovor bo‘lib, dunyoning ko‘plab muzeylari va shaxsiy kolleksiyalarni bezab turibdi. Bugungi kunda Rishton sopol buyumlari esdalik sovgʻasi va kolleksiya buyumi sifatida juda ommalashgan.